Podjela UNIX klonova

Kako postoje mnogi Unix klonovi, postoji i posebna podjela među njima. Naime, oni se najčešće dijele na klonove zatvorenog koda (besplatne, ali bez uvida u izvorni kod) i na klonove koji us potpuno besplatni (open source).

Klonovi zatvorenog koda

• Tru64 UNIX® - pravljen za Alpha procesorsku platformu (Digital, Compaq, HP)
• HP-UX - za servere i radne stanice firme Hewlett-Packard
• AIX - OS za računarske sisteme firme IBM iz klase RS/6000
• IRIX - proizvod firme Silicon Graphics, Inc
• Solaris - operativni sistem firme Sun; radi na SPARC i na Intel platformama
• Mac OS X - napravljen isključivo za PowerPC platformu (do verzije 10.4.4), od verzije 10.4.4 sistem je dostupan i za Intel procesore.

Besplatni Unix sistemi

Godine 1983, Richard Stallman je objavio svoj rad na GNU projektu, ambicioznom pokretu koji je trebao da napravi potpuno besplatnu Unixoliki operativni sistem, koji bi svako mogao isprobati (besplatno), distribuirati ga i mjenjati po želji. Taj cilj je postignut 1992. godine. Projekat pravljenja kernela pod imenom GNU/Hurd nije bio završen, no Linux operativni sistem je bio jedan od sistema koj isu bili kompaktibilni sa GNU/Hurd-om. Ovi "GNU/Linux" sistemi se najčešće odnose na Linux operativne sisteme. Nastale su LInux distribucije, koje sadrže osnovni sistem sa kernelom i dodatne aplikacije (češće se nazivaju paketi). Neke od najpoznatijih su SUSE Linux, Red Hat Enterprise Linux, Ubuntu, Debian, Slackware, Mandriva Linux i Gentoo. Pored Linuxa postoje i druge implementacije Unix-a, kao što us BSD sistemi, ili Mac operativni sistem.

UNIX ili Unix je operativni sistem za računare razvijen 1960-ih i 1970-ih od strane uposlenika AT&T Bell Labs kompanije. Danas se Unix varijante dijele na različite načine, na one napravljene od strane kompanija (komercijalne) ili na open source (besplatne) varijante.

UNIX operativni sistemi su višekorisnički (multiuser) i višezadaćni (multitasking). Obično su rađeni za servere i radne stanice. Većina UNIX sistema su proprietary - rade samo na hardveru proizvođača koji je i napravio tu verziju UNIX-a. Trenutno kompanija The Open Group ima prava na korištenje Unix imena. Samo operativni sistemi koji se slažu sa Single UNIX specifikacijama se mogu nazvati Unix-olikima sistemima (operativni sistemi koji su bazirani na Unix-u, slični Unix-u). Unix je napisan u C programskom jeziku. I C programski jezik i Unix su razvijeni od strane AT&T Bell Labs-a i distribuirani u vladinim organizacijama i akademskim ustanovama, pa je to dovelo do prebacivanja Unix-a na razne računarske platforme. Kao rezultat, Unix je postao sinonim za otvorene sisteme (open system). Linux, jedan od Unix klonova koji su potpuno besplatni i dostupni svima, postaje sve popularniji kao alternativa komercijalnom operativnom sistemu, kao što je Microsoft Windows.

LINUX-Global